Lessen
Op deze pagina zijn
mijn technieklessen te vinden. Sommige zijn door mij
bedacht en zullen hier te downloaden zijn,
andere heb ik bedacht naar aanleiding van een bestaande
les.
De een kan en wil deze lessen wellicht in deze opzet
gebruiken in zijn/haar klas, de ander brengt het
misschien op een idee en geeft er vervolgens z'n eigen
draai aan. Hoe u deze lessen ook gebruikt, ik hoop dat
ze op enige wijze bij zullen dragen aan de verbreding
van techniek in het basisonderwijs.
Een aantal lessen bleken in de praktijk
helaas nog niet geschikt te zijn in de huidige opzet en behoeven aanpassing. Ik
heb er toch voor gekozen om ze op deze pagina te
plaatsen, daar ze mogelijk als inspiratiebron kunnen
dienen. Aanpassing zal echter niet meer geschieden.
Onderbouw
Raketten
|
Raketten is een onderwerp dat ook kinderen van
de onderbouw zeker weet te boeien. Bij deze les
gaan de kinderen zelf een raket maken, die ze
erna zelf kunnen lanceren! Deze opdracht is een
mooi voorbeeld van een les met overwegend
kosteloze materialen, in combinatie met
goedkope, maar duurzame.
Aantal
leerlingen: onbeperkt (klassikale les)
Tijdsduur: Ongeveer 30-45 minuten.
Benodigdheden: Voetpomp, keukenrollen, rol
aluminiumfolie, gekopieerde knipbladen met
vormen, prikpennen en -matjes, scharen, lijm.
Kosten: Ongeveer 5 euro.
Bekijk deze les > |
Riolering
|
In
ons dichtbevolkte landje is riolering absoluut
onmisbaar. Zonder riool zou een normaal leven
niet mogelijk zijn. We zouden de geur niet
kunnen verdragen en daarnaast snel ziek worden
van alle bacteriën. Omdat we het riool eigenlijk
nooit zien, staan we er pas bij stil als het
verstopt is of wanneer we onaangename rioollucht
ruiken. Toch is het technisch best interessant.
Door alle huizen en gebouwen lopen
afvoerleidingen, die uiteindelijk naar één
centraal punt gaan en onder de straat uitkomen
in een grote, centrale rioolbuis. Vanuit hier
gaat het vervuilde water naar de
waterzuiveringsinstallatie om daar gereinigd te
worden. Hoe het zuiveringsproces in zijn werk
gaat, is voor de bovenbouw interessant, maar
voor de onderbouw te moeilijk. Toch zullen
kleuters zich vast wel eens afvragen waar hun
'poep en plas' nu eigenlijk naartoe gaan als het
toilet doorgespoeld wordt. Tijd dus om ze daar
middels een leuke techniekles antwoord op te
geven!
Aantal leerlingen: 2
Tijdsduur: Ongeveer 15 minuten
(verwerkingsopdracht)
Benodigdheden: Leskist met PVC-onderdelen,
plaatjes van apparaten en voorwerpen in huis
(geplastificeerd), maatbeker met water en
eventueel trechter.
Kosten: Ongeveer 20 euro.
Bekijk deze les > |
Stroom in huis
|
Elektriciteit is niet meer weg te denken uit het
dagelijks leven. Overal om ons heen wordt
elektriciteit gebruikt voor tal van
toepassingen. Of het nu gaat om huishoudelijke
apparaten, verlichting op straat of het laten
rijden van treinen, overal is stroom voor nodig.
Maar zijn we ons hier eigenlijk wel van bewust?
Meestal pas op het moment dat de stroom een keer
uitvalt, komen we erachter dat we eigenlijk niet
meer zonder kunnen.
In deze les leren de kinderen op een eenvoudige
manier wat elektriciteit eigenlijk is, waar het
vandaan komt en waarvoor we het zoal gebruiken
in huis.
Aantal leerlingen: Onbeperkt (klassikale les)
Tijdsduur: Ongeveer 45 minuten
Benodigdheden: Model 'stroom in huis', lege
kopieën op A2-formaat (voor elke leerling een),
reclamefolders van elektronicazaken of plaatjes
van apparaten.
Bekijk deze les > |
Middenbouw
Stroom in huis
|
Elektriciteit is niet meer weg te denken uit het
dagelijks leven. Overal om ons heen wordt
elektriciteit gebruikt voor tal van
toepassingen. Of het nu gaat om huishoudelijke
apparaten, verlichting op straat of het laten
rijden van treinen, overal is stroom voor nodig.
Maar zijn we ons hier eigenlijk wel van bewust?
Meestal pas op het moment dat de stroom een keer
uitvalt, komen we erachter dat we eigenlijk niet
meer zonder kunnen.
In deze les leren de kinderen op een eenvoudige
manier wat elektriciteit eigenlijk is, waar het
vandaan komt en waarvoor we het zoal gebruiken
in huis.
Aantal leerlingen: Onbeperkt (klassikale les)
Tijdsduur: Ongeveer 45 minuten
Benodigdheden: Model 'stroom in huis', lege
kopieën op A2-formaat (voor elke leerling een),
reclamefolders van elektronicazaken of plaatjes
van apparaten.
Bekijk deze les > |
Suikerhuisje
|
Het
suikerhuisje is een les waarbij de kinderen op
een speelse manier enkele constructietechnieken
bijgebracht krijgen. Met suikerklontjes en
'cement' (papje van poedersuiker en water)
'metselen' de kinderen het huisje, waarbij ze
moeten zorgen voor een goede steenconstructie.
Na een korte inleiding kunnen de kinderen deze
opdracht zelfstandig uitvoeren aan de hand van
een fotoinstructie.
Aantal leerlingen:
Onbeperkt
Tijdsduur: Ongeveer 45 minuten
Benodigdheden: Suikerklontjes (hele en halve),
poedersuiker, water, kommetje en lepeltjes,
karton, papier voor het dak, bouwinstructie
Bekijk deze les > |
Tandwielen
|
Bij
deze les gaan de kinderen experimenteren met
tandwielen en katrolwielen. Door middel van een
instructie- en vragenblad gaan ze een aantal
onderzoekjes doen, waarbij ze enkele kenmerken
van deze wielen ontdekken.
Aantal leerlingen: 8
(4 groepjes van 2)
Tijdsduur: 30-45 minuten
Benodigdheden: Experimenteerbordjes, houten
hamers, doos met tandwielen, katrolwielen,
spijkers en elastiekjes, werkblad met opdrachten
Bekijk deze les > |
Bovenbouw
Crocodile Clips
|
De
kinderen gaan tijdens deze les kennis maken met
een simulatieprogramma, waarmee eenvoudige
stroomkringen gemaakt en nagebootst kunnen
worden. Als de kinderen al wat met elektriciteit
geëxperimenteerd hebben, kennen ze de gebruikte
onderdelen voor een gedeelte al. Middels een
werkblad krijgen ze een korte instructie hoe ze
met het programma kunnen werken. Hierna kunnen
ze zelf gaan experimenteren met het programma.
Aantal leerlingen:
Afhankelijk van de hoeveelheid beschikbare
computers. Maximaal 2 kinderen per computer
Tijdsduur: Ongeveer 30-45 minuten
Benodigdheden: Crocodile Clips geïnstalleerd op
de computer(s), werkblad met opdrachten
Bekijk deze les > |
Displays
|
De
kinderen gaan aan de slag met een zogenaamd
'7-segments display'. Dit is een oud type
display dat nog steeds vrij veel toegepast
wordt. Het zijn 7 led's (segmenten, vandaar de
naam) die in de vorm van een '8' staan. Door
combinaties van segmenten aan of uit te zetten,
is het mogelijk om de cijfers 0 tot en met 9 en
een aantal letters te maken. Hoe dat gaat en
welke letters er wel en niet gemaakt kunnen
worden, gaan de kinderen uitzoeken tijdens deze
opdracht.
Aantal leerlingen: 2
Tijdsduur: Ongeveer 30 minuten
Benodigdheden: Displaykastje, werkblad met
opdrachten
Bekijk deze les > |
Slopen |
Deze opdracht gaat over 'slopen'. De kinderen
krijgen enkele oude, afgedankte apparaten of
onderdelen aangereikt, samen met enkele
gereedschappen en een werkblad met vragen. Vóór,
tijdens en na het slopen is het de bedoeling dat
de kinderen deze vragen beantwoorden zodat ze
nadenken over de functie van het apparaat, de
demontage en de inhoud ervan. Met de onderdelen
die uit de apparaten komen, zou erna ook nog een
collage of ander werkstuk ('robot', 'warhoofd')
gemaakt kunnen worden.
Aantal leerlingen: 2
per apparaat/onderdeel
Tijdsduur: Afhankelijk van het
apparaat/onderdeel ongeveer 45-60 minuten
Benodigdheden: Oude apparaten of onderdelen,
verschillende schroevendraaiers en tangen (zie
werkblad)
Bekijk deze les > |
Stoomfabriek
|
De
stoomfabriek is de grootste techniekles die ik
tot nu toe ontwikkeld heb, wat materiaal
betreft. De kinderen ontdekken alle facetten van
de stoommachine door eerst zelf van Lego een
zevental machines te bouwen, die vervolgens in
de fabriek geplaatst worden. Vervolgens wordt de
kinderen de werking van de stoommachine
uitgelegd met behulp van een film (oude
Klokhuisuitzending van Teleblik). Na afloop van
de film wordt de stoommachine gestookt en kunnen
de kinderen hun zelfgemaakte machines
bewonderen, aangedreven door de 'puffende'
stoommachine.
Aantal leerlingen:
Onbeperkt, klassikale les met groepsopdrachten
Tijdsduur: ongeveer 90 minuten
Benodigdheden: Stoomfabriek, Legodozen,
leerkrachtenhandleiding met
achtergrondinformatie, instructies,
bouwtekeningen en DVD.
Bekijk deze les > |
Tandwielen
|
Bij
deze les gaan de kinderen experimenteren met
tandwielen en katrolwielen. Door middel van een
instructie- en vragenblad gaan ze een aantal
onderzoekjes doen, waarbij ze enkele kenmerken
van deze wielen ontdekken.
Aantal leerlingen: 8
(4 groepjes van 2)
Tijdsduur: 30-45 minuten
Benodigdheden: Experimenteerbordjes, houten
hamers, doos met tandwielen, katrolwielen,
spijkers en elastiekjes, werkblad met opdrachten
Bekijk deze les > |
Zenuwspiraal
|
Iedereen kent hem wel: de zenuwspiraal waarbij
de spelers de kronkelende staaf met een kleine
ring moeten volgen. Een vaste hand hebben, is
hierbij van groot belang.
Zo'n spiraal is heel eenvoudig te maken. In
principe is het niet meer dan een stroomkring
met een lampje (of zoemer), een batterij en een
schakelaar die gevormd wordt door de spiraal en
de ring. Het is leuk voor de kinderen om zoiets
te maken, omdat ze het erna ook nog kunnen
gebruiken.
Aantal leerlingen: Onbeperkt. Bij klassikale
uitvoering is extra ondersteuning benodigd!
Tijdsduur: Ongeveer 45-60 minuten
Benodigdheden: Zie de documenten voor de
benodigde materialen en gereedschappen
Bekijk deze les > |
Zenuwspiraal (2)
|
Dit
eenvoudiger en makkelijker te maken model van de
zenuwspiraal heb ik ontworpen met het idee deze
opdracht in een roulatiepracticum op te kunnen
nemen, zonder dat er veel materiaal of
begeleiding vereist is. Het ander model is
mooier en degelijker, maar minder geschikt voor
veel basisscholen omdat simpelweg het geld, het
gereedschap of de mogelijkheden ontbreken. De
onderdelen van deze les zitten in een compacte
leskist, die makkelijk samen te stellen is en
niet meer dan een paar euro aan materialen
bevat. En dat alles is ook nog eens duurzaam!
Aantal leerlingen: 2
Tijdsduur: Ongeveer 45 minuten
Benodigdheden: Zie de handleiding voor de
benodigde materialen en gereedschappen
Kosten: Ongeveer 4 euro
Bekijk deze les > |
(Nog) niet geschikt voor
gebruik
Elektriciteit
|
Om
kinderen kennis te laten maken met stroomkringen
en elektronische componenten, gaan ze tijdens
deze les experimenteren met verschillende
onderdelen. Wanneer ze in voorgaande groepen al
enkele zaken hiervan gehad hebben, kan deze les
gezien worden als uitbreiding.
Aantal leerlingen: 2
Tijdsduur: Ongeveer 45 minuten
Benodigdheden: Elektronicaplankjes, kabels,
werkblad met opdrachten
Bekijk deze les > |
Verkeerslichten
|
Op
een kruispunt leiden de verkeerslichten het
verkeer in goede banen. Deze lichten zijn
natuurlijk zo ingesteld dat nooit twee
richtingen tegelijkertijd groen kunnen krijgen.
Het is ook zo veilig om het ene verkeerslicht
niet onmiddellijk op groen te laten springen,
wanneer het andere op rood springt. En dan zijn
er natuurlijk nog voetgangers die graag veilig
over willen steken. Allemaal problemen waar je
tegenaan loopt als je deze lichten in moet
stellen. Let maar eens op de chaos die ontstaat
wanneer er verkeerslichten buiten werking zijn.
Aantal leerlingen: 2
Tijdsduur: Ongeveer 45-60 minuten
Benodigdheden: Kruispunt, computer met
geïnstalleerde software, werkblad met opdrachten
Bekijk deze les > |
|